Bitez Ne Demek?

Bitez, Muğla’nın Bodrum ilçesine 8 km uzaklıkta yer alan bir mahalledir. 27 Aralık 1996 tarihli Resmi Gazete kararıyla belediye statüsü almış ancak 12 Kasım 2012’de TBMM’de kabul edilen kanun ile tekrar mahalle statüsüne alınmıştır. Çökertme adlı meşhur türküde de bahsi geçmektedir.

Türküde bahsi geçen Çakır Gülsüm, Çerkez Kaymakam olarak bilinen Ömer Hulusi Lütfü Bey’in evinde hizmetçilik olarak çalışmaktadır. Lütfü Bey’in kolcularından olan İbrahim Çavuş Gülsüm’ü ikinci eş olarak almıştır. Bu duruma razı olmayan Halil Efe, Gülsüm’ü alıp dağa kaçırır ve ona aşık olur. Tüm bu olaylar üzerine Çerkez Kaymakam kolcularla birlikte Halil Efe ve Gülsüm’ün peşine düşer. Halil ile Gülsüm, Yalıkavak’taki Çökertme sahilinden adalara kaçmayı planlar ancak kolcular tarafından açılan ateşle Hali Efe ağır yaralanır. Halil Efe yaralı olarak Bodrum meydanına getirilir ve bir süre aç susuz bırakılır. Neticede kolcular tarafından boğularak öldürülür.

Türkünün sözleri
Çökertme’den çıktım da Halil’im
Aman başım selâmet,
Bitez de yalısına varmadan Halil’im
Aman koptu kıyamet.

Arkadaşım İbram Çavuş
Allah’ıma emanet,

Burası da Aspat değil Halil’im
Aman Bitez Yalısı,
Ciğerime ateş saldı,
Telli kurşun yarası

Güvertede gezer iken
Aman kunduram kaydı,
İpekli mendilimi Halil’im
Aman ürüzgâr aldı.

Çakır da gözlü Gülsüm’ümü
Aman Çerkez Kaymakam aldı

Gidelim gidelim Halil’im
Çökertme’ye varalım,
Kolcular gelirse Halil’im
Nerelere kaçalım.

Teslim olmayalım Halil’im
Aman kurşun sıkalım